Znaczenie historii rodzinnej w profilaktyce chorób serca i sposoby na redukcję ryzyka
Badania wskazują, że aż połowa ryzyka wystąpienia chorób serca może być uwarunkowana genetycznie. Według ekspertów z American Heart Association (AHA), które od stu lat działa na rzecz poprawy zdrowia serca i mózgu, znajomość historii zdrowotnej rodziny to kluczowy krok w zapobieganiu zawałom serca i udarom mózgu.
Historia zdrowotna rodziny – klucz do zrozumienia ryzyka
Święta i spotkania rodzinne to doskonały moment, aby poznać zdrowotną przeszłość swoich bliskich. Jak podkreśla dr Keith Churchwell, prezes wolontariusz AHA oraz profesor medycyny na Yale School of Medicine, rozmowy o tym, czy pradziadkowie mieli zawał serca lub czy wujek przeżył udar, mogą dostarczyć cennych informacji o własnym ryzyku zachorowania.
„Znajomość rodzinnej historii chorób sercowo-naczyniowych nie oznacza wyroku, ale jest ostrzeżeniem” – mówi dr Churchwell. „Chociaż geny mogą wpływać na predyspozycje do tych chorób, wiele czynników pozostaje pod naszą kontrolą.”
Styl życia kontra genetyka
Jeśli w rodzinie występują przypadki wysokiego poziomu cholesterolu czy nadciśnienia, warto skoncentrować się na zdrowym stylu życia:
- Unikanie palenia i wapowania: Nawet bierne palenie może zwiększać ryzyko chorób serca.
- Zdrowa dieta i aktywność fizyczna: Regularny ruch i dobrze zbilansowane posiłki mogą pomóc obniżyć ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.
- Wczesna diagnoza i leczenie: W przypadku genetycznie uwarunkowanych problemów zdrowotnych, takich jak hipercholesterolemia, niezbędne są regularne badania i ewentualna terapia farmakologiczna.
Czynniki środowiskowe i ich wpływ
Zdrowie rodziny to nie tylko geny, ale również środowisko i nawyki. „Rodzice palący papierosy mogą wpłynąć na rozwój tego nawyku u dzieci. Podobnie, niezdrowe nawyki żywieniowe czy brak aktywności fizycznej mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenie” – podkreśla dr Churchwell.
Life’s Essential 8 – recepta na zdrowie
American Heart Association stworzyło listę ośmiu kluczowych działań dla zdrowia sercowo-naczyniowego:
- Zdrowa dieta
- Regularna aktywność fizyczna
- Rzucenie tytoniu
- Zdrowy sen
- Prawidłowa masa ciała
- Kontrola poziomu cholesterolu
- Utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi
- Kontrola ciśnienia krwi
Praktyczne kroki dla osób z historią chorób serca w rodzinie
- Poznaj historię swojej najbliższej rodziny: Dowiedz się, czy u rodziców, rodzeństwa lub dziadków występowały choroby serca i w jakim wieku.
- Podziel się informacjami z lekarzem: Historia zdrowotna rodziny może pomóc w indywidualnym planie profilaktyki.
- Regularne badania kontrolne: Mierz ciśnienie krwi, poziom cholesterolu, glukozy we krwi i monitoruj swoją wagę.
- Znajomość objawów zawału serca i udaru: W razie wystąpienia symptomów natychmiast wezwij pomoc.
- Nauka resuscytacji krążeniowo-oddechowej (Hands-Only CPR): Większość zatrzymań akcji serca poza szpitalem ma miejsce w domu – warto być przygotowanym na ratowanie życia bliskiej osoby.
Edukacja i wsparcie
Więcej informacji na temat zdrowia serca można znaleźć na stronie heart.org (w języku angielskim).