Wpływ pory picia kawy na zdrowie: Dlaczego warto pić kawę przed południem?
Osoby pijące kawę rano mają niższe ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych oraz niższe ryzyko ogólnej śmiertelności w porównaniu do tych, którzy spożywają kawę przez cały dzień – wynika z badań opublikowanych w środę w European Heart Journal.
Badaniami kierował dr Lu Qi, profesor z Celia Scott Weatherhead School of Public Health and Tropical Medicine na Uniwersytecie Tulane w Nowym Orleanie (USA). „Dotychczasowe badania sugerują, że picie kawy nie zwiększa ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, a wręcz wydaje się obniżać ryzyko niektórych chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca typu 2. Ze względu na działanie kofeiny na nasz organizm, chcieliśmy sprawdzić, czy pora spożywania kawy ma wpływ na zdrowie serca” – powiedział dr Qi.
Szczegóły badania
W badaniu wzięło udział 40 725 dorosłych uczestniczących w amerykańskim Narodowym Badaniu Zdrowia i Odżywiania (NHANES) w latach 1999–2018. Uczestników pytano o wszystko, co jedli i pili w ciągu co najmniej jednego dnia, w tym o spożycie kawy – ile jej piją i kiedy. W badaniu uwzględniono również podgrupę 1 463 osób, które prowadziły szczegółowy dziennik żywieniowy przez tydzień.
Badacze powiązali te dane z rejestrami zgonów oraz przyczynami śmierci w okresie dziewięciu–dziesięciu lat.
Około 36% uczestników badania piło kawę głównie rano (przed południem), 16% piło kawę przez cały dzień (rano, po południu i wieczorem), a 48% nie piło kawy.
W porównaniu z osobami niepijącymi kawy, osoby pijące kawę rano miały o 16% niższe ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny i o 31% niższe ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Natomiast u osób pijących kawę przez cały dzień nie zaobserwowano obniżenia ryzyka w porównaniu do osób niepijących kawy.
Korzyści zależne od ilości i pory spożycia
Osoby pijące kawę rano odnosiły korzyści niezależnie od ilości spożywanej kawy: umiarkowani pijący (dwie–trzy filiżanki) oraz intensywni (więcej niż trzy filiżanki) mieli podobne obniżenie ryzyka. Osoby pijące tylko jedną filiżankę rano odnotowywały mniejsze, ale nadal zauważalne korzyści.
Dr Qi zauważył: „To pierwsze badanie, które analizuje wpływ pory picia kawy na zdrowie. Nasze wyniki wskazują, że ważne jest nie tylko to, czy pijemy kawę i w jakiej ilości, ale również kiedy ją pijemy. Zazwyczaj nie uwzględniamy pory dnia w zaleceniach żywieniowych, ale być może powinniśmy zacząć to robić.”
„Badanie nie wyjaśnia, dlaczego picie kawy rano zmniejsza ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych. Możliwym wyjaśnieniem jest fakt, że spożycie kawy po południu lub wieczorem może zaburzać rytm okołodobowy oraz poziom hormonów, takich jak melatonina. To z kolei może wpływać na czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego, takie jak stan zapalny czy ciśnienie krwi.”
Dr Qi dodał, że potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić te wyniki w innych populacjach oraz przeprowadzenie badań klinicznych w celu zbadania wpływu zmiany pory spożywania kawy na zdrowie.
Opinie ekspertów
W towarzyszącym badaniu artykule redakcyjnym prof. Thomas F. Lüscher z Royal Brompton and Harefield Hospitals w Londynie napisał: „W swoim badaniu opublikowanym w tym wydaniu European Heart Journal Wang i wsp. przeanalizowali porę spożywania kawy u 40 725 dorosłych z NHANES oraz u 1 463 osób z Women’s and Men’s Lifestyle Validation Study.
„Podczas średnio 10-letniego okresu obserwacji, po uwzględnieniu czynników takich jak rodzaj kawy (z kofeiną czy bez), ilość filiżanek dziennie, godziny snu oraz innych potencjalnych zmiennych, wzorzec picia kawy rano – w porównaniu do wzorca całodziennego – był istotnie powiązany z niższym ryzykiem ogólnej śmiertelności (o 16%) oraz zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych (o 31%).”
Profesor Lüscher dodał: „W godzinach porannych aktywność współczulna naszego układu nerwowego znacząco wzrasta, gdy budzimy się i wstajemy z łóżka. Efekt ten zmniejsza się w ciągu dnia, osiągając najniższy poziom podczas snu. Możliwe, że picie kawy po południu lub wieczorem zaburza ten rytm i wpływa na aktywność współczulną. Również wpływ kawy na poziom melatoniny może odgrywać tu rolę, szczególnie u osób pijących kawę przez cały dzień, które często cierpią na zaburzenia snu.”
Na zakończenie profesor stwierdził: „Ogólnie musimy zaakceptować coraz większe dowody na to, że picie kawy, zwłaszcza rano, może być korzystne dla zdrowia. Dlatego pijcie swoją kawę, ale róbcie to rano!”
Źródło: European Heart Journal, European Society of Cardiology
DOI: 10.1093/eurheartj/ehae871
