Na podstawie badania trwającego 25 lat, które objęło dzieci z Quebecu i śledziło je aż do dorosłości, naukowcy z Uniwersytetu McGill zidentyfikowali dwa wyraźne wzorce pojawiania się myśli samobójczych oraz wczesne sygnały ostrzegawcze, które są często niedostrzegane przez dorosłych.
Myśli samobójcze są coraz częstsze wśród młodzieży, jednak ich początek i towarzyszące im objawy psychiczne nadal są słabo poznane – wskazują badacze.
W badaniu opublikowanym na łamach JAMA Psychiatry przeanalizowano dane z Quebec Longitudinal Study of Child Development, jednego z zaledwie dwóch badań na świecie, które w długim okresie śledzą dużą grupę młodych ludzi i regularnie rejestrują ich myśli samobójcze.
Choć większość spośród 1600 uczestników badania nigdy lub bardzo rzadko zgłaszała myśli samobójcze, wśród tych, którzy je raportowali, wyłoniły się dwa wyraźne szlaki rozwojowe. Około 7% badanych zaczęło doświadczać myśli samobójczych we wczesnym okresie dojrzewania (12–13 lat), natomiast 5% po raz pierwszy zgłosiło je jako młodzi dorośli (20–25 lat).
W grupie z wczesnym początkiem wielu uczestników wykazywało już w dzieciństwie objawy problemów psychicznych. Obejmowały one symptomy zewnętrzne, takie jak zaburzenia zachowania – bardziej widoczne – oraz wewnętrzne, jak depresja i lęk, które są trudniejsze do wykrycia.
„Zaskakującym odkryciem jest to, że rodzice i nauczyciele często dostrzegali problemy z zachowaniem, ale przeoczali wewnętrzne cierpienie emocjonalne” – powiedziała główna autorka badania, prof. Marie-Claude Geoffroy z Katedry Psychiatrii Uniwersytetu McGill, badaczka w Douglas Research Centre i Kanadyjska Przewodnicząca ds. Zapobiegania Samobójstwom wśród Młodzieży.
Z kolei osoby, u których myśli samobójcze pojawiły się dopiero w młodej dorosłości, zwykle wykazywały jedynie objawy wewnętrzne, które zaczynały się w okresie nastoletnim.
„Jeśli potraktujemy poważnie te sygnały ostrzegawcze, możliwe będzie wdrożenie wczesnych interwencji, które mogą chronić rozwój dzieci” – powiedział współautor badania, dr Charles-Édouard Notredame, psychiatra dzieci i młodzieży ze Szpitala Uniwersyteckiego w Lille.
Wsparcie dostosowane do wieku, w tym programy zdrowia psychicznego realizowane w szkołach, mogą być szczególnie skuteczne, jeśli zostaną wdrożone na czas – zanim myśli samobójcze się utrwalą.
Samobójstwo to druga najczęstsza przyczyna zgonów wśród młodzieży i młodych dorosłych w Kanadzie – wynika z danych krajowych.
„Myśli samobójcze u młodzieży wciąż zbyt często są bagatelizowane jako 'przejściowy etap’” – mówi prof. Geoffroy. „Nasze wyniki podkreślają konieczność wczesnego rozpoczynania działań prewencyjnych.”
O badaniu
Tytuł oryginalny: Mental Health Antecedents and Correlates of 2 Distinct Developmental Pathways to Suicidal Ideation
Autorzy: Marie-Claude Geoffroy, Sasha MacNeil, Vincent Paquin i in.
Czasopismo: JAMA Psychiatry
DOI: 10.1001/jamapsychiatry.2025.1273
