Upalne noce skracają sen i zagrażają zdrowiu – globalne badanie z Uniwersytetu Flinders

Gdy Australia przygotowuje się na kolejny upalny sezon, nowe badania ekspertów ds. snu z Uniwersytetu Flinders pokazują, że rosnące temperatury powietrza po cichu odbierają nam sen, a wraz z nim – zdrowie.

Wyniki, opublikowane w czasopiśmie SLEEP, ujawniają, że coraz cieplejsze noce powodują globalne skrócenie czasu snu.

Naukowcy przeanalizowali ponad 165 milionów nocy snu pochodzących od 317 tysięcy użytkowników urządzeń monitorujących sen – zarówno noszonych na ciele, jak i umieszczonych pod materacem. Odkryli, że wzrost temperatury nocnej z globalnej mediany 12°C do 27°C powoduje utracenie średnio 15–17 minut snu. Jeszcze bardziej niepokojące jest to, że ryzyko „krótkiego snu” – trwającego mniej niż sześć godzin – zwiększa się o około 40%, zwłaszcza podczas fal upałów.

„Sen jest kluczowy dla zdrowia fizycznego i psychicznego, a nasze wyniki pokazują, że wysokie temperatury cicho podważają tę podstawową biologiczną potrzebę” – mówi dr Bastien Lechat, główny autor badania z FHMRI Sleep Health.
„To nie tylko kwestia komfortu – to kwestia poznania, nastroju, odporności i ogólnego dobrostanu.”

Badanie stanowi część szeroko zakrojonego projektu naukowców z Uniwersytetu Flinders, analizującego, jak zmieniające się warunki środowiskowe wpływają na jakość snu i jakie mogą być długoterminowe konsekwencje globalnego ocieplenia dla zdrowia populacji.

Współautorka badania, biostatystyczka Barbara Toson, podkreśla, że analiza wykorzystała zweryfikowane urządzenia do monitorowania snu i uwzględniła czynniki środowiskowe, takie jak wilgotność, zanieczyszczenie powietrza i zachmurzenie.

„To jedno z najbardziej kompleksowych badań nad związkiem klimatu i snu, jakie dotąd przeprowadzono” – mówi Toson.
„Pokazaliśmy, że relacja między temperaturą a snem jest spójna niezależnie od regionu, urządzenia i demografii – a utrata snu spowodowana upałem dotyczy ludzi w każdym wieku i stanie zdrowia.”

Profesor Danny Eckert, współautor pracy, ostrzega, że konsekwencje są dalekosiężne.

„Niedobór snu wiąże się z depresją, chorobami sercowo-naczyniowymi, upośledzeniem funkcji poznawczych i zwiększonym ryzykiem wypadków. W miarę dalszego wzrostu temperatur, problemy zdrowotne wynikające z zaburzeń snu będą się nasilać.”

Jak chronić sen w czasie upałów?

Dr Lechat wskazuje, że można podjąć działania zarówno na poziomie społecznym, jak i indywidualnym:

• Projektowanie miast i domów odpornych na ciepło – z wykorzystaniem zielonych dachów, nasadzeń drzew, materiałów odbijających promieniowanie i rozwiązań chłodzących przestrzeń miejską.
• Utrzymywanie chłodu w sypialni – przy użyciu wentylatorów, klimatyzacji lub lekkiej, oddychającej pościeli.
• Ograniczanie nagrzewania pomieszczeń w dzień – przez zasłanianie okien po stronie nasłonecznionej, a w nocy wietrzenie, jeśli pojawia się chłodniejszy powiew.
• Dbanie o nawodnienie – picie wody, unikanie kofeiny i alkoholu, a także rezygnacja z ciężkich posiłków przed snem, co ułatwia termoregulację i poprawia jakość snu.

Źródło: SLEEP, „How do we sleep while our beds are burning? High ambient temperatures are associated with substantial sleep loss”
DOI: 10.1093/sleep/zsaf323