Social media i pielęgnacja skóry: gdy zdrowie skóry przegrywa z trendami
Nastolatki, media społecznościowe i dermatologiczne zagrożenia z TikToka

Gdy nastolatki na TikToku mówią „Get ready with me”, nie zawsze zdają sobie sprawę, jak bardzo może to zaszkodzić ich skórze.
W pierwszym recenzowanym badaniu naukowym analizującym ryzyko i korzyści płynące z pielęgnacji skóry u nastolatków prezentowanej w mediach społecznościowych, naukowcy z Northwestern Medicine odkryli, że dziewczęta w wieku od 7 do 18 lat stosują średnio sześć różnych produktów do twarzy, a niektóre używają ich nawet kilkanaście. Produkty te są intensywnie promowane wśród młodszych konsumentów i często niosą wysokie ryzyko podrażnień i alergii skórnych.
Wyniki zostaną opublikowane 9 czerwca w czasopiśmie „Pediatrics”.
Średni miesięczny koszt codziennej rutyny pielęgnacyjnej nastolatek wynosi 168 dolarów (w zależności od pojemności produktów), a niektóre zestawy przekraczają nawet 500 dolarów. Zbliżające się lato skłoniło autorów badania do podkreślenia, że tylko 26% analizowanych dziennych rutyn pielęgnacyjnych zawierało filtr przeciwsłoneczny – uważany za najważniejszy produkt pielęgnacyjny, szczególnie dla dzieci i młodzieży.
Najpopularniejsze filmiki zawierały średnio 11 potencjalnie drażniących składników aktywnych, co naraża twórców treści na podrażnienia skóry, nadwrażliwość na słońce oraz alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Udowodniono wcześniej, że rozwój tego typu alergii może ograniczyć użytkownikowi możliwość stosowania wielu mydeł, szamponów i kosmetyków przez całe życie.
– To wysokie ryzyko podrażnienia wynikało zarówno ze stosowania wielu składników aktywnych jednocześnie, jak i z ich nieświadomego powielania – ten sam składnik aktywny pojawiał się w trzech, czterech, pięciu różnych produktach – wyjaśnia dr Molly Hales, główna autorka badania, dermatolożka i badaczka w Northwestern University Feinberg School of Medicine.
W jednym z analizowanych filmów autorka nałożyła na twarz 10 produktów w ciągu zaledwie sześciu minut.
– W trakcie aplikacji zaczęła mówić o pieczeniu i dyskomforcie, a pod koniec nagrania pojawiła się wyraźna reakcja skórna – relacjonuje współautorka badania dr Tara Lagu, wykładowczyni medycyny i nauk społecznych w Feinberg oraz była lekarz internistka w Northwestern Medicine.
Filmy promujące „jaśniejszą skórę”
– Zauważyliśmy, że w niektórych przypadkach obecny był zakamuflowany, rasowo nacechowany język, który promował jaśniejszą, rozświetloną skórę – komentuje dr Lagu. – Dostrzeżono też silny związek między prezentowanymi rytuałami pielęgnacyjnymi a konsumpcjonizmem.
Według autorów badania, filmy te nie przynoszą żadnych korzyści dla grupy pediatrycznej, do której są kierowane. Co więcej, algorytmy TikToka sprawiają, że rodzice czy pediatrzy praktycznie nie mają szansy śledzić, jakie treści oglądają dzieci i młodzież. Ryzyko wykracza również poza problemy dermatologiczne.
– To problematyczne, że dziewczynki poświęcają aż tyle czasu i uwagi pielęgnacji skóry – podkreśla dr Hales. – Narzucamy im zbyt wysokie standardy. Zdrowie stało się w naszej kulturze wartością moralną, ale jego ideał coraz bardziej zlewa się z ideałami piękna, szczupłości i białej cery. Pielęgnacja skóry to podstępna forma realizowania tych ideałów pod pretekstem troski o zdrowie.
TikTokowe środowisko badawcze
W badaniu Hales i inna badaczka założyły konta na TikToku jako 13-latki. Używały zakładki „Dla Ciebie”, by gromadzić treści – do zebrania 100 unikalnych filmów. Zbierano dane dotyczące autorów treści, liczby i rodzaju produktów oraz kosztów. Stworzono listę produktów wraz ze składnikami aktywnymi i nieaktywnymi. W celu identyfikacji substancji o wysokim ryzyku alergii kontaktowej wykorzystano zestaw do testów płatkowych Pediatric Baseline Series.
Badanie sfinansowano ze środków National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases przy National Institutes of Health (numer grantu 5T32AR060710-11). Współautorami byli także dr Amy Paller, dr Walter Liszewski oraz studentka medycyny Sarah Rigali z Northwestern University.
Źródło: Northwestern University, PEDIATRICS