Miliony osób na całym świecie nadal nie mają dostępu do podstawowej opieki okulistycznej, takiej jak okulary – wynika z nowego badania kierowanego przez profesora Ruperta Bourne’a z Anglia Ruskin University (ARU).
Badanie opublikowane w The Lancet Global Health oceniało globalną dostępność i jakość leczenia niezdiagnozowanych wad refrakcji – jednej z najczęstszych przyczyn utraty wzroku.
Globalny niedobór korekcji wad wzroku
Analiza objęła dane 815 273 uczestników z 76 krajów. Ustalono, że wskaźnik globalnej korekcji wad refrakcyjnych (eREC) wynosi obecnie 65,8%, co stanowi wzrost zaledwie o sześć punktów procentowych w porównaniu z rokiem 2010.
Zdaniem naukowców oznacza to, że cel Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) – wzrost eREC o 40 punktów procentowych do 2030 roku – prawdopodobnie nie zostanie osiągnięty, jeśli nie zostaną podjęte pilne działania na całym świecie w celu zwiększenia dostępu do podstawowych środków korekcji, takich jak okulary.
Nierówności regionalne i społeczne
Wyniki badania podzielono na tzw. „superregiony”: Afryka Północna i Bliski Wschód, Afryka Subsaharyjska, Ameryka Łacińska i Karaiby, Azja Południowa, Azja Południowo-Wschodnia, Azja Wschodnia i Oceania, Europa Środkowa, Wschodnia i Azja Środkowa oraz regiony wysokodochodowe (obejmujące m.in. Amerykę Północną i Europę Zachodnią, w tym Wielką Brytanię).
Największe obciążenie niezdiagnozowaną wadą wzroku spoczywa na krajach o niskich dochodach, kobietach oraz osobach starszych. W regionach wysokodochodowych wskaźnik eREC wynosi 85% u mężczyzn i 83% u kobiet, podczas gdy w Afryce Subsaharyjskiej odpowiednio 30% i 27%.
WHO ustala cele na poziomie krajowym – od krajów wysokorozwiniętych, takich jak Wielka Brytania, oczekuje się osiągnięcia 100% eREC do 2030 roku.
Trendy pozytywne, ale niewystarczające
Między 2000 a 2023 rokiem odnotowano 50-procentowy wzrost liczby osób z prawidłową korekcją wzroku. Jednak zapotrzebowanie na okulary również wzrosło – głównie z powodu czynników związanych ze stylem życia, takich jak wydłużony czas spędzany przed ekranem i ograniczona aktywność na świeżym powietrzu w dzieciństwie.
Przykłady dobrych praktyk
Badacze wskazali na przykłady działań, które mogą być replikowane przez inne państwa. We Francji od 2021/22 roku pełna refundacja kosztów zakupu okularów jest częścią powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Z kolei Pakistan w ciągu ostatnich 20 lat wdrożył narodowe plany okulistyczne, które zwiększyły użycie okularów i zmniejszyły częstość występowania upośledzenia wzroku z powodu niezdiagnozowanych wad refrakcji.
Wnioski i apel o działania
Profesor Rupert Bourne, kierownik badania i ekspert okulistyki z Anglia Ruskin University w Cambridge, podkreślił:
„Korekcja wad refrakcyjnych to najbezpieczniejsza, najefektywniejsza i najtańsza metoda poprawy jakości widzenia w codziennym życiu dla większości osób z zaburzeniami wzroku. Przyczynia się do ograniczenia ubóstwa, poprawy samopoczucia, produktywności w pracy, edukacji i równości społecznej”.
Dodał również:
„Dane od 815 000 osób z 76 krajów pokazują, że nie zmierzamy w stronę realizacji celów WHO. Potrzebne są pilne globalne działania, by osiągnąć 40-procentowy wzrost pokrycia korekcją wzroku do 2030 roku”.
Pełna treść badania dostępna jest pod adresem: The Lancet Global Health
Źródło: The Lancet Global Health, Anglia Ruskin University (ARU)
