Nowe badania: Terapia muzyczna pomaga w walce z depresją u pacjentów z demencją
Nowy przegląd badań Cochrane wskazuje, że terapia muzyczna może przynosić korzyści osobom żyjącym z demencją, szczególnie poprzez redukcję objawów depresji.
Demencja to zbiorcze określenie postępujących, degeneracyjnych zespołów mózgowych, które wpływają na pamięć, myślenie, zachowanie i emocje. Według raportu Alzheimer’s Disease International w 2019 roku na świecie żyło 55 milionów osób z demencją, a liczba ta ma wzrosnąć do 139 milionów do 2050 roku. Chociaż dostępne są niektóre leki, terapia muzyczna stanowi prostą i stosunkowo niedrogą metodę, która może być skuteczna nawet w zaawansowanych stadiach choroby.
Zespół badawczy z kilku instytucji w Holandii przeanalizował dane z 30 badań obejmujących 1 720 osób. W badaniach oceniano wpływ interwencji terapeutycznych opartych na muzyce na samopoczucie emocjonalne, w tym jakość życia, wahania nastroju, problemy behawioralne, zachowania społeczne i funkcje poznawcze. Większość uczestników przebywała w domach opieki, gdzie terapia była prowadzona indywidualnie lub grupowo.
Badania były przeprowadzane głównie w krajach o wysokim dochodzie, takich jak Australia, Tajwan, Stany Zjednoczone oraz kraje europejskie. Większość terapii obejmowała aktywne elementy, takie jak gra na instrumentach, często łączone z biernym słuchaniem muzyki na żywo wykonywanej przez terapeutę.
„Ten przegląd zwiększa naszą wiedzę na temat efektów terapii muzycznej i wzmacnia argumenty za włączeniem muzyki do opieki nad osobami z demencją, szczególnie w domach opieki” – mówi główna autorka badania Jenny van der Steen z Leiden University Medical Center oraz Radboudumc Alzheimer Center. „Terapia muzyczna oferuje korzyści wykraczające poza inne zajęcia grupowe, wspierając nastrój i zachowanie w sposób angażujący i dostępny nawet w późniejszych stadiach demencji. Kierownicy placówek opiekuńczych powinni rozważyć wprowadzenie regularnych sesji muzycznych jako elementu opieki skoncentrowanej na pacjencie.”
Wyniki badań sugerują, że terapia muzyczna prawdopodobnie poprawia objawy depresyjne i może zmniejszać ogólne problemy behawioralne pod koniec leczenia. Nie wydaje się jednak, aby miała znaczący wpływ na pobudzenie, agresję, ogólne samopoczucie emocjonalne czy funkcje poznawcze. Istnieją jednak dowody, że w porównaniu z innymi interwencjami może ona poprawiać zachowania społeczne i redukować lęk.
Długoterminowe efekty terapii, poza czterema tygodniami od zakończenia leczenia, wydają się mniejsze i pozostają niepewne z powodu ograniczonej liczby badań śledzących wpływ terapii po jej zakończeniu.
Przegląd badań podkreśla również rosnące znaczenie metod niefarmakologicznych w opiece nad osobami z demencją.
„Terapia muzyczna to sposób na poprawę nastroju i redukcję lęku bez stosowania leków” – mówi współautorka Annemieke Vink z ArtEZ University of the Arts, która osobiście prowadzi terapię muzyczną dla osób z demencją. „Mamy nadzieję, że coraz wyższa jakość badań i rosnąca baza dowodowa sprawią, że terapia muzyczna i inne podejścia niefarmakologiczne zyskają większą uwagę.”
Dodaje: „Biorąc pod uwagę wielkość efektów, terapia muzyczna jest rozsądną alternatywą dla farmakoterapii i znacznie bardziej skoncentrowana na pacjencie.”
Badacze podkreślają również konieczność dalszych badań nad długoterminowymi efektami terapii muzycznej, szczególnie w środowiskach domowych. Obecne dowody pochodzą głównie z badań w domach opieki, dlatego rozszerzenie badań na inne konteksty mogłoby dostarczyć cennych informacji na temat integracji terapii muzycznej w codzienne życie osób z demencją.
Źródło: Cochrane Database of Systematic Reviews
