Nigdy nie jest za późno, by zacząć lepiej odżywiać się dla zdrowia mózgu

Wraz ze starzeniem się populacji i rosnącą liczbą przypadków demencji coraz więcej osób zadaje sobie pytanie, czy można zapobiec tej wyniszczającej chorobie. Nowe badanie sugeruje, że odpowiedź może znajdować się na talerzu: osoby stosujące wzorzec żywieniowy znany jako dieta MIND miały istotnie mniejsze ryzyko rozwoju choroby Alzheimera i pokrewnych form otępienia.

Dieta MIND (Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay) to połączenie diety śródziemnomorskiej z dietą DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension), która obniża ciśnienie krwi, a także podkreśla znaczenie produktów wspierających zdrowie mózgu, takich jak zielone warzywa liściaste, jagody, orzechy czy oliwa z oliwek.

Według badania dieta MIND wykazywała silniejsze i bardziej spójne powiązanie z redukcją ryzyka demencji niż inne zdrowe wzorce żywieniowe, choć zależność ta różniła się w pięciu analizowanych grupach rasowych. Największą redukcję ryzyka zaobserwowano u osób, które z czasem najbardziej poprawiły swoją zgodność z zasadami tej diety. Co istotne, pozytywny wpływ był podobny zarówno u młodszych, jak i starszych uczestników, co sugeruje, że warto wdrożyć zdrowy styl żywienia w każdym wieku.

„Nasze wyniki potwierdzają, że zdrowe wzorce żywieniowe w średnim i późnym wieku oraz ich poprawa w czasie mogą zapobiegać chorobie Alzheimera i pokrewnym otępieniom” – powiedziała dr Song-Yi Park, profesor nadzwyczajna na Uniwersytecie Hawajskim w Manoa. „To oznacza, że nigdy nie jest za późno, by przyjąć zdrową dietę chroniącą przed demencją.”

Dr Park zaprezentuje wyniki badań podczas konferencji NUTRITION 2025 – corocznego spotkania Amerykańskiego Towarzystwa Żywieniowego, które odbędzie się w dniach 31 maja – 3 czerwca w Orlando na Florydzie.

Zespół badaczy analizował dane od blisko 93 000 dorosłych mieszkańców USA, którzy od lat 90. uczestniczyli w badaniu kohortowym Multiethnic Cohort Study i dostarczali informacje o swoim sposobie żywienia. W momencie rozpoczęcia badania uczestnicy mieli od 45 do 75 lat. W ciągu kolejnych lat u ponad 21 000 z nich rozwinęła się choroba Alzheimera lub inna forma demencji.

Ogółem osoby z wysokim poziomem zgodności z dietą MIND na początku badania miały o 9% mniejsze ryzyko wystąpienia demencji. Redukcja ta była jeszcze wyraźniejsza – około 13% – wśród osób identyfikujących się jako Afroamerykanie, Latynosi lub Biali. Nie stwierdzono natomiast istotnego obniżenia ryzyka u uczestników pochodzenia hawajskiego ani azjatyckiego.

„Zaobserwowaliśmy, że ochronne działanie zdrowej diety wobec demencji było silniejsze u Afroamerykanów, Latynosów i Białych, natomiast nie było równie wyraźne u Azjatów i słabsze u rdzennych Hawajczyków” – wyjaśniła Park. „Może to wskazywać na konieczność dostosowania zaleceń dietetycznych do poszczególnych podgrup etnicznych.”

Wyniki pokazały również, że osoby, które w ciągu 10 lat poprawiły swoją zgodność z dietą MIND (nawet jeśli początkowo jej nie przestrzegały), miały o 25% niższe ryzyko rozwoju demencji w porównaniu z osobami, u których przestrzeganie diety pogorszyło się. Zależność ta była spójna niezależnie od wieku i grupy rasowej.

Naukowcy podkreślili, że różnice w preferencjach i wzorcach żywieniowych między grupami etnicznymi mogą wpływać na zróżnicowanie zależności między dietą a demencją. Ponieważ osoby pochodzenia azjatyckiego cechują się ogólnie niższym ryzykiem demencji, możliwe jest, że dieta MIND nie odzwierciedla korzyści wynikających z tradycyjnych diet typowych dla tej populacji. Park podkreśliła, że potrzebne są dalsze badania – w tym interwencyjne – aby lepiej zrozumieć te zależności i potwierdzić związek przyczynowo-skutkowy.

Źródło: American Society for Nutrition