Suplementacja melatoniny może wspierać zdolność organizmu do naprawy uszkodzeń DNA wynikających z pracy na nocne zmiany – sugerują wyniki niewielkiego badania klinicznego, opublikowanego w czasopiśmie Occupational & Environmental Medicine.
Badacze wskazują, że konieczne są dalsze, większe badania nad różnymi dawkami oraz długoterminowymi efektami stosowania melatoniny.
U osób pracujących na nocne zmiany nocna produkcja melatoniny – hormonu regulującego rytm dobowy – jest zahamowana. To osłabia zdolność organizmu do naprawy oksydacyjnych uszkodzeń DNA, które są naturalnym skutkiem procesów komórkowych, zwiększając ryzyko niektórych nowotworów w tej grupie zawodowej.
W związku z tym naukowcy postanowili zbadać, czy suplementacja melatoniny może pomóc w naprawie DNA u 40 osób pracujących na nocne zmiany.
Przebieg badania
Połowa uczestników została losowo przydzielona do przyjmowania 3 mg melatoniny dziennie – z posiłkiem, godzinę przed snem w ciągu dnia – przez 4 kolejne tygodnie. Druga połowa otrzymywała placebo w identycznym schemacie.
Wszyscy badani pracowali na nocną zmianę co najmniej dwa razy w tygodniu, przez minimum 7 godzin, od co najmniej 6 miesięcy. Żaden z uczestników nie cierpiał na zaburzenia snu ani przewlekłe choroby.
Aby ocenić wpływ suplementacji, badacze pobrali próbki moczu w dwóch momentach – przed rozpoczęciem eksperymentu oraz pod koniec 4-tygodniowego okresu badania.
Uczestnicy nosili również trackery aktywności, które monitorowały długość snu w ciągu dnia. W moczu analizowano poziomy 8-OHdG – wskaźnika zdolności do naprawy uszkodzeń DNA.
Wyniki badania
Okazało się, że poziom 8-OHdG w moczu był o 80% wyższy podczas snu dziennego u osób przyjmujących melatoninę w porównaniu do grupy placebo, co wskazuje na lepszą naprawę DNA. Nie stwierdzono jednak istotnej różnicy w poziomie tego wskaźnika podczas późniejszej nocnej zmiany.
Badacze zauważają, że było to małe badanie, a większość uczestników stanowili pracownicy ochrony zdrowia, więc wyniki mogą nie być w pełni reprezentatywne dla innych grup zawodowych. Nie uwzględniono także wpływu ekspozycji na światło naturalne, które może wpływać na poziom melatoniny w organizmie.
Mimo to naukowcy podkreślają: „Zwiększone uszkodzenia oksydacyjne DNA wynikające z obniżonej zdolności jego naprawy stanowią prawdopodobny mechanizm przyczyniający się do kancerogenności pracy na nocne zmiany. Nasze randomizowane, kontrolowane placebo badanie sugeruje, że suplementacja melatoniny może poprawiać zdolność naprawy oksydacyjnych uszkodzeń DNA u osób pracujących w nocy.”
Wnioski i perspektywy
Autorzy badania podkreślają konieczność przeprowadzenia większych badań nad różnymi dawkami melatoniny oraz długoterminowymi skutkami jej stosowania. Wskazują także, że suplementacja melatoniny może stać się skuteczną strategią zmniejszania ryzyka nowotworów u osób pracujących na nocne zmiany.
„Ocena długoterminowej skuteczności jest kluczowa, ponieważ osoby pracujące na nocnych zmianach przez wiele lat musiałyby systematycznie przyjmować melatoninę, aby maksymalizować potencjalne korzyści w prewencji nowotworowej” – podsumowują autorzy badania.
Źródło: Occupational and Environmental Medicine, BMJ Group Media Relations
DOI: 10.1136/oemed-2024-109824
