Kumaryna w cynamonie: Co warto wiedzieć o jej obecności i wpływie na zdrowie?

Cynamon to jedna z najpopularniejszych przypraw, której używamy nie tylko w święta, ale także w codziennej kuchni. Jego charakterystyczny smak i aromat wzbogacają wypieki, desery, napoje i nawet pikantne potrawy. Jednak za wyjątkowym zapachem cynamonu kryje się naturalny związek chemiczny – kumaryna. Warto bliżej przyjrzeć się tej substancji, jej właściwościom, limitom w żywności oraz wpływowi na zdrowie.

Czym jest kumaryna?

Kumaryna to organiczny związek chemiczny należący do grupy laktonów, który występuje naturalnie w wielu roślinach, w tym w cynamonie, bobie tonka, trawie żubrowej i lawendzie. Substancja ta odgrywa istotną rolę w ochronie roślin przed szkodnikami i niekorzystnymi warunkami środowiskowymi. Kumaryna charakteryzuje się słodkim, lekko waniliowym zapachem, który nadaje przyprawom i produktom spożywczym ich unikalny aromat.

W przypadku cynamonu, jej zawartość różni się w zależności od rodzaju. Cynamon kasja (Cinnamomum cassia) zawiera znacznie więcej kumaryny niż cynamon cejloński (Cinnamomum verum), co czyni go mniej korzystnym wyborem z punktu widzenia zdrowia przy regularnym spożyciu w dużych ilościach.

Kumaryna a zdrowie: Kiedy jest bezpieczna, a kiedy może szkodzić?

W małych ilościach kumaryna jest bezpieczna dla zdrowia i od wieków używana w kuchni oraz medycynie naturalnej. Jednak nadmierne spożycie tej substancji może prowadzić do problemów zdrowotnych, szczególnie u osób wrażliwych. Badania przeprowadzone na pacjentach przyjmujących leki zawierające kumarynę wykazały, że wysokie dawki mogą prowadzić do zmian w funkcjonowaniu wątroby, takich jak podwyższenie poziomu enzymów wątrobowych. Co istotne, nie odnotowano trwałych uszkodzeń, ale z ostrożności wprowadzono limity spożycia w żywności.

Europejskie regulacje dotyczące kumaryny

W Unii Europejskiej obowiązują ścisłe przepisy dotyczące maksymalnej zawartości kumaryny w żywności, aby zapewnić bezpieczeństwo konsumentów. Tak zwana tolerowana dzienna dawka (ang. Tolerable Daily Intake, TDI) dla kumaryny wynosi 0,1 mg na kilogram masy ciała. Oznacza to, że osoba ważąca 70 kg może bezpiecznie spożyć do 7 mg kumaryny dziennie.

Na przykładzie cynamonu kasja warto zauważyć, że już niewielka ilość tej przyprawy może przyczynić się do przekroczenia TDI, szczególnie u dzieci. Dlatego konsumenci powinni zwracać uwagę na rodzaj cynamonu, którego używają, zwłaszcza przy regularnym spożyciu.

Gdzie jeszcze znajduje się kumaryna?

Choć cynamon jest najbardziej znanym źródłem kumaryny, związek ten występuje także w innych produktach spożywczych i roślinach, takich jak:

• Trawa żubrowa – nadaje charakterystyczny smak i aromat wódkom smakowym, np. żubrówce.
• Bób tonka – używany w cukiernictwie, szczególnie w produkcji lodów, czekolad i deserów.
• Lawenda – stosowana w ziołowych herbatkach i aromaterapii.

Warto wiedzieć, że kumaryna jest także składnikiem kosmetyków, perfum i detergentów, gdzie pełni funkcję zapachową.

Jak ograniczyć spożycie kumaryny?

Choć przeciętna dieta nie niesie ryzyka nadmiernego spożycia kumaryny, warto stosować kilka prostych zasad, aby zachować zdrowy balans:

1. Wybieraj cynamon cejloński. Ma on znacznie niższą zawartość kumaryny niż cynamon kasja.
2. Kontroluj ilość przyprawy w potrawach. Wiele przepisów kulinarnych można dostosować, zmniejszając ilość cynamonu bez utraty smaku.
3. Ogranicz spożycie produktów przemysłowych. Wypieki i słodycze zawierające cynamon mogą być istotnym źródłem kumaryny.
4. Stosuj świeżo mielony cynamon. Samodzielne mielenie lasek cynamonu pozwala na uzyskanie intensywniejszego aromatu przy mniejszej ilości przyprawy.

Praktyczne wskazówki dla świątecznego pieczenia

W okresie świątecznym, kiedy cynamon króluje w kuchni, warto pamiętać o kilku dodatkowych zasadach:

• Nie przechowuj otwartych opakowań zbyt długo, aby przyprawa nie straciła aromatu.
• Wypróbuj mieszanki przypraw zawierające cynamon cejloński, które mają łagodniejszy smak.
• Używaj cynamonu jako dodatku, a nie głównego składnika potrawy.