W Japonii znaczna liczba osób starszych korzysta z roweru jako środka transportu, co odróżnia ten kraj od wielu państw europejskich i Stanów Zjednoczonych. Wcześniejsze badania wskazywały, że osoby starsze jeżdżące na rowerze wykazują wyższy poziom aktywności fizycznej i interakcji społecznych. Mimo że jazda na rowerze uznawana jest za istotne narzędzie profilaktyki geriatrycznej, zmniejszające ryzyko śmierci i konieczność długoterminowej opieki, to jednak brakowało dotychczas japońskich badań kohortowych z długim okresem obserwacji.
W najnowszym badaniu przeanalizowano wpływ jazdy na rowerze w dwóch aspektach. Po pierwsze, oceniono związek między częstotliwością korzystania z roweru w 2013 roku a zapotrzebowaniem na długoterminową opiekę oraz śmiertelnością w ciągu kolejnych 10 lat (do 2023 roku). Po drugie, zbadano zależność pomiędzy wzorcem korzystania z roweru (brak, rozpoczęcie, przerwanie, kontynuacja) a ryzykiem wystąpienia potrzeby opieki długoterminowej lub zgonu w latach 2013 i 2017. Analizy przeprowadzono zarówno dla całej populacji badanej, jak i w podgrupie osób nieprowadzących pojazdów.
W pierwszym nurcie badania wykazano, że osoby starsze jeżdżące na rowerze w 2013 roku były obarczone niższym ryzykiem konieczności korzystania z długoterminowej opieki oraz zgonu w następnej dekadzie, w porównaniu do osób niekorzystających z roweru. Efekt ten był szczególnie wyraźny w grupie nieprowadzących pojazdów.
Drugi nurt analizy wykazał, że osoby kontynuujące jazdę na rowerze w latach 2013–2017 miały niższe ryzyko potrzeby opieki długoterminowej i zgonu w latach 2017–2023. Co istotne, wśród osób nieprowadzących pojazdów zarówno kontynuacja, jak i rozpoczęcie jazdy na rowerze wiązały się ze zmniejszonym ryzykiem potrzeby opieki długoterminowej.
Wyniki te sugerują, że jazda na rowerze sprzyja zdrowiu i długowieczności osób starszych, zwłaszcza tych, które nie posiadają prawa jazdy. Rower może pełnić funkcję „towarzysza codziennego życia”, wspierając zdrowie fizyczne i psychiczne. Znaczenie tego faktu rośnie w kontekście rosnącej liczby seniorów w Japonii rezygnujących z prowadzenia pojazdów. W świetle tych danych konieczne wydaje się także wzmocnienie wsparcia społecznego dla promocji jazdy na rowerze wśród osób starszych.
Źródło: Transportation Research Part F: Traffic Psychology and Behaviour, University of Tsukuba
