Długie godziny pracy mogą zmieniać strukturę mózgu – sugerują wstępne wyniki badań
Długie godziny pracy mogą wpływać na strukturę mózgu, zwłaszcza na obszary związane z regulacją emocjonalną i funkcjami wykonawczymi, takimi jak pamięć robocza i rozwiązywanie problemów – sugerują wstępne wyniki badań opublikowane online w czasopiśmie Occupational & Environmental Medicine.
Możliwe neuroadaptacyjne zmiany pod wpływem przepracowania
Według autorów badania, nadmierna ilość pracy może wywoływać neuroadaptacyjne zmiany, które z kolei mogą wpływać na zdrowie poznawcze i emocjonalne. Od dawna wiadomo, że przepracowanie wiąże się z wyższym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, zaburzeń metabolicznych oraz problemów ze zdrowiem psychicznym. Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO) szacuje, że przepracowanie przyczynia się do ponad 800 000 zgonów rocznie.
Podczas gdy skutki behawioralne i psychologiczne przepracowania są stosunkowo dobrze udokumentowane, mechanizmy neurologiczne i zmiany anatomiczne w mózgu pozostają słabo poznane.
Analiza wolumetryczna mózgu u pracowników ochrony zdrowia
W celu zbadania wpływu długich godzin pracy na strukturę mózgu, badacze zastosowali analizę objętościową (volumetryczną) z wykorzystaniem danych z Gachon Regional Occupational Cohort Study (GROCS) oraz rezonansu magnetycznego (MRI) przeprowadzonego w ramach projektu badającego wpływ warunków pracy na mózg.
Ostateczna analiza objęła 110 osób, głównie pracowników ochrony zdrowia. Spośród nich 32 osoby (28%) pracowały ≥52 godzin tygodniowo, a 78 osób – w standardowym wymiarze czasu pracy. Osoby z grupy przepracowanej były młodsze, krócej pracowały zawodowo i miały wyższy poziom wykształcenia niż osoby pracujące standardowo.
Zmiany w objętości istoty szarej
Wykorzystano dwie metody: morfometrię opartą na wokselach (VBM), która pozwala na porównywanie regionalnych różnic w objętości istoty szarej, oraz analizę atlasową, bazującą na wcześniej zdefiniowanych strukturach anatomicznych.
Analiza porównawcza wykazała, że osoby pracujące ≥52 godzin tygodniowo wykazywały istotne zmiany w obszarach mózgu odpowiedzialnych za funkcje wykonawcze i regulację emocji. Na przykład analiza atlasowa wykazała 19% wzrost objętości zakrętu czołowego środkowego w tej grupie w porównaniu z osobami pracującymi w standardowym wymiarze.
Zakręt czołowy środkowy odgrywa kluczową rolę w funkcjach poznawczych, takich jak uwaga, pamięć robocza i przetwarzanie językowe. Technika VBM ujawniła zwiększoną objętość w 17 obszarach, w tym w zakręcie czołowym górnym (odpowiedzialnym za planowanie, uwagę i podejmowanie decyzji) oraz w wyspie – strukturze zaangażowanej w przetwarzanie emocji, samoświadomość i integrację bodźców sensorycznych.
Ograniczenia badania i dalsze kierunki badań
Badanie miało charakter obserwacyjny i przekrojowy, co oznacza, że nie można wyciągać jednoznacznych wniosków o związku przyczynowo-skutkowym. Naukowcy przyznają, że nie wiadomo, czy zmiany w strukturze mózgu są skutkiem przepracowania, czy może raczej czynnikiem predysponującym do wybierania pracy o wysokim obciążeniu czasowym.
Mimo to autorzy zaznaczają, że „wyniki, choć wymagają ostrożnej interpretacji ze względu na eksploracyjny charakter badania pilotażowego, stanowią istotny pierwszy krok w zrozumieniu związku między przepracowaniem a zdrowiem mózgu.”
Dodają również, że „zwiększenie objętości mózgu u przepracowanych osób może odzwierciedlać neuroadaptacyjne odpowiedzi na chroniczny stres zawodowy, choć dokładne mechanizmy pozostają nieznane.”
Na zakończenie badacze podkreślają: „Zaobserwowane zmiany w objętości mózgu mogą stanowić biologiczne podłoże dla wyzwań poznawczych i emocjonalnych, często zgłaszanych przez osoby przepracowane. Konieczne są dalsze badania podłużne z użyciem różnych technik neuroobrazowania, aby potwierdzić te wyniki i wyjaśnić leżące u ich podstaw mechanizmy.”
„Uzyskane wyniki podkreślają znaczenie traktowania przepracowania jako istotnego zagrożenia zdrowia zawodowego i potrzebę tworzenia polityki pracy ograniczającej nadmierne godziny pracy.”
Źródło: Occupational and Environmental Medicine
