Depresja często towarzyszy wczesnej menopauzie: Dlaczego niektóre kobiety są bardziej narażone?
Przedwczesna menopauza to diagnoza, która zmienia życie, niosąc ze sobą poważne konsekwencje fizyczne, psychiczne i społeczne. Kobiety, których dotyczy to zaburzenie, odczuwają nie tylko skutki niedoboru estrogenów, ale również nieoczekiwaną utratę funkcji rozrodczych. Jednak nie wszystkie kobiety są w równym stopniu podatne na te zmiany. Nowe badanie rzuca światło na przyczyny tych różnic. Wyniki opublikowano w czasopiśmie Menopause, wydawanym przez The Menopause Society.
Przedwczesna menopauza, znana również jako przedwczesna niewydolność jajników (POI – primary ovarian insufficiency), to stan, w którym jajniki przestają prawidłowo funkcjonować przed 40. rokiem życia. Został on powiązany z istotnie wyższym ryzykiem depresji i zaburzeń lękowych w ciągu całego życia. Ostatnia metaanaliza wykazała, że kobiety z POI są ponad trzy razy bardziej narażone na depresję i niemal pięć razy bardziej na zaburzenia lękowe w porównaniu z kobietami bez tej diagnozy. Wzrost ryzyka można zrozumieć, biorąc pod uwagę zarówno problem niepłodności, jak i konsekwencje niedoboru estrogenów, takie jak uderzenia gorąca, suchość pochwy, zmniejszenie gęstości mineralnej kości czy zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Dla wielu kobiet niepłodność oznacza zmianę celów życiowych, utratę poczucia kontroli, społeczne piętno oraz zaburzenie ról społecznych.
Nie wszystkie jednak kobiety reagują depresją na tę samą diagnozę. W najnowszym badaniu naukowcy przeanalizowali dane niemal 350 kobiet z POI, aby określić konkretne czynniki ryzyka objawów depresyjnych. Pierwszym istotnym spostrzeżeniem była wysoka częstość występowania depresji – niemal 30% (dokładnie 29,9%) badanych kobiet cierpiało z tego powodu.
Zidentyfikowano także inne czynniki ryzyka, w tym młodszy wiek w momencie diagnozy POI, nasilone objawy menopauzalne, żałobę po utraconej płodności oraz brak wsparcia emocjonalnego. Co ciekawe, nie stwierdzono istotnej różnicy w nasileniu objawów depresyjnych między kobietami stosującymi hormonalną terapię zastępczą (estrogeny i gestageny) a tymi, które z niej nie korzystały, co podkreśla znaczenie czynników psychospołecznych. Warto również odnotować, że kobiety, u których przyczyną POI były czynniki genetyczne, wykazywały mniej nasilone objawy depresyjne. Niespodziewanym wnioskiem było również to, że choć nasilone objawy menopauzalne były niezależnie związane z depresją, to uderzenia gorąca, a zwłaszcza nocne poty, nie miały tu istotnego znaczenia.
Jest to pierwsze tak duże badanie analizujące specyficzne czynniki ryzyka depresji u kobiet z POI. Naukowcy podkreślają, że wyniki te ukazują potrzebę kompleksowej opieki, uwzględniającej zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne przedwczesnej menopauzy.
Wyniki badania opublikowano w artykule pt. „Depressive symptoms in women with premature ovarian insufficiency (POI): a cross-sectional observational study.”
„Wysoka częstość występowania objawów depresyjnych u kobiet z POI podkreśla konieczność rutynowego przesiewu w tej szczególnie narażonej populacji. Choć hormonalna terapia zastępcza pozostaje standardem w leczeniu objawów menopauzalnych i profilaktyce zdrowotnej w tej grupie, nie jest ona leczeniem pierwszego wyboru w przypadku zaburzeń nastroju. Potwierdziły to wyniki tego badania, gdzie nie odnotowano różnic w zakresie objawów depresyjnych między kobietami stosującymi HTZ a tymi, które jej nie stosowały. W planie opieki nad pacjentkami z POI niezbędne jest również uwzględnienie interwencji z zakresu zdrowia psychicznego opartych na dowodach naukowych.” – podkreśla dr Monica Christmas, zastępczyni dyrektora medycznego The Menopause Society.
Więcej informacji o menopauzie i zdrowym na stronie: www.menopause.org.
The Menopause Society od 1989 roku wspiera pracowników ochrony zdrowia, dostarczając im narzędzi i zasobów niezbędnych do poprawy zdrowia kobiet w okresie menopauzy i po nim. Jako niezależna, interdyscyplinarna organizacja non-profit pozostaje kluczowym źródłem rzetelnych, opartych na dowodach naukowych informacji zarówno dla lekarzy, naukowców, mediów, jak i pacjentek.
Źródło: Menopause, Depressive symptoms in women with premature ovarian insufficiency (POI): a cross-sectional observational study
DOI: https://doi.org/10.1097/GME.0000000000000002614
